Nhiều bố mẹ thường vô tình hay cố ý so sánh con cái của họ với những đứa trẻ khác vì nghĩa rằng đây sẽ là phương pháp để con tiến bộ hơn. Nhưng thật sự thì không phải vậy, dù đó là anh chị em thân thiết của con thì việc so sánh này cũng sẽ khiến trẻ cảm thấy tổn thương lòng tự trọng và nghĩ rằng mình thật kém cỏi.
Điều này gây ra những ảnh hưởng tiêu cực nhiều hơn là tích cực. Hãy theo dõi nội dung bài viết này để hiểu vì sao không so sánh con với trẻ khác bạn nhé.
Tác động tiêu cực của việc so sánh con trẻ
Trong các phương pháp giáo dục hiện đại, một điều quan trọng mà bố mẹ nào cũng phải nhớ đó chính là việc không so sánh con với trẻ khác. Bởi hành động này gây ra rất nhiều tác động tiêu cực đến con, nhất là việc này diễn ra thường xuyên sẽ khiến sự phát triển của trẻ bị hạn chế rất nhiều. Một số tác động xấu mà bạn có thể dễ dàng nhận thấy khi so sánh các trẻ với nhau:
- Áp lực
Trẻ nhỏ sẽ cảm thấy bị gánh nặng tâm lý khi liên tục bị so sánh với những bạn bè khác. Điều này sẽ đem đến những áp lực lớn cho trẻ, khiến con lo lắng và mất ngủ khi con cần phải có sự thể hiện tốt hơn. Vì thế, nếu thành tích con chưa tốt, bạn hãy ngồi lại và nói chuyện với con, tìm hiểu nguyên nhân và giải pháp hiệu quả cho vấn đề này.
- Trẻ sẽ oán giận
Việc so sánh trực tiếp có thể làm cho trẻ cảm thấy bực bội khi không bằng bạn bè hay anh chị em ở điểm nào đó. Điều này còn khiến trẻ oán giận bố mẹ, oán giận cả anh chị em trong nhà. Vậy bạn có muốn điều này xảy ra với đứa trẻ của mình? Nếu không muốn thì tuyệt đối không so sánh con với trẻ khác bố mẹ nhé.
- Giảm lòng tự trọng
Khi bố mẹ luôn so sánh trẻ với người khác, trẻ bắt đầu tin rằng những người khác đều giỏi hơn mình và bản thân không có khả năng thực hiện tốt điều gì. Đây là một loại cảm giác vô cùng nguy hiểm, có những ảnh hưởng xấu đến sự phát triển tinh thần của trẻ cũng như khả năng học tập của trẻ.
- Giảm giá trị bản thân
Khi đã nỗ lực rất nhiều nhưng bố mẹ không hài lòng và luôn muốn con học theo các bạn khác, thì điều này chẳng khác nào bạn đang “phá vỡ” sự tự tin của trẻ. Bé sẽ có suy nghĩ rằng dù mình cố gắng, dù làm tốt thì cũng chẳng được công nhận, từ đó năng lực và ý chí phấn đấu của trẻ sẽ bị mai một.
- Xấu hổ khi giao tiếp
Nếu một đứa trẻ luôn bị chê bai và mang ra so sánh với những người khác thì trẻ sẽ bắt đầu có những biểu hiện tránh giao tiếp, kể cả bố mẹ chúng.
- Tạo ra thái độ bất cần
Nếu thành tích, tài năng của trẻ luôn bị “làm lơ”, bé sẽ thận chí không muốn làm vui lòng bố mẹ nữa. Bởi dù có làm gì thì bố mẹ cũng sẽ ủng hộ những bạn khác có kết quả xuất sắc hơn.
- Kìm hãm tài năng
Nếu trẻ dành nhiều thời gian cho việc vẽ tranh nhưng bạn lại muốn con dành thời gian để học đàn. Điều này cho thấy bố mẹ đang đặt con vào tình huống tiến thoái lưỡng nan. Bên cạnh đó, khi tài năng của con không được sự trân trọng, ngợi khen từ bố mẹ thì trẻ sẽ mất dần sự tự tin, năng khiếu không có cơ hội phát huy và biến mất.
- Trẻ sẽ giữ khoảng cách với bố mẹ
Việc bố mẹ thường xuyên so sánh con với người khác sẽ hình thái thái độ chống đối ở trẻ, điều này có nghĩa là con không hài lòng với bố mẹ. Dần dần nó sẽ tạo ra khoảng cách giữa con với bố mẹ, trẻ cũng sẽ cảm thấy lạc lõng và cô đơn trong chính căn nhà của mình. Nếu tình trạng này kéo dài, cảm xúc tiêu cực có thể ảnh hưởng xấu đến sự phát triển tính cách của con sau này.
- Thúc đẩy sự cạnh tranh của anh chị em
Nếu bố mẹ thường xuyên đem các con ra so sánh với nhau thì thay vì ngưỡng mộ sự giỏi giang của anh chị em mình thì nhiều trẻ lại nuôi dưỡng suy nghĩ ganh ghét. Điều này mang đến thái độ tiêu cực như trêu chọc, mỉa mai và thậm chí là đánh nhau. Đồng thời, trẻ cũng hình thành suy nghĩ mình không được yêu thương như các anh chị em khác.
- Làm cho trẻ trở nên kiêu căng
Ngược lại của việc so sánh tiêu cực, thì việc so sánh một cách quá tích cực về con mình với những bạn khác cũng sẽ làm con trở nên tự phụ, kiêu căng. Khen ngợi là tốt, nhưng việc khen ngợi cần có sự chừng mực, đừng khen con quá nhiều đến mức khiến trẻ nghĩ rằng chúng giỏi giang hơn tất cả mọi người.
Trên đây là những tác động tiêu cực mà việc so sánh con với các bạn khác có thể gây ra. Vì thế, là những phụ huynh hiện đại, bố mẹ tuyệt đối không so sánh con với trẻ khác bố mẹ nhé.
Hãy lựa chọn những phương pháp giáo dục thông minh để con trẻ được phát triển đúng hướng và đúng khả năng của mình.
