Khi nhắc đến vấn đề về tình dục và giới tính, tâm lý chung của các phụ huynh Việt là ngại, e sợ hoặc không biết chia sẻ như thế nào, nghĩ rằng con còn quá nhỏ để biết nên hầu hết đều né tránh hay quát mắng khi nhận được câu hỏi của các bạn về vấn đề này.
Thực ra, tình dục được xem là nhu cầu và bản năng căn bản của mỗi con người. Phụ huynh cần chuẩn bị một tâm thế sẵn sàng và thoải mái để giúp con có những nhận thức và sự hiểu biết một cách đúng đắn về vấn đề này ngay từ nhỏ. Chúng ta sẽ tránh được những điều xảy ra không mong muốn. Việc giáo dục giới tính cho trẻ càng sớm càng tốt ba mẹ sẽ ít bối rối hơn. Chủ đề này quý phụ huynh nên chủ động trao đổi với con cuộc sống hằng ngày ví dụ nói với con khi đang vui chơi hay cùng con rửa chén bát, dọn dẹp phòng,…. Điều này khiến trẻ cảm thấy việc này là một phần bình thường của cuộc sống và không phải là một chủ đề đặc biệt.
Xem thêm: Bạn đã từng nghĩ đến việc dạy con làm giàu từ nhỏ?
Tuy nhiên, ở mỗi độ tuổi khác nhau thì lượng kiến thức về giới tính, về tình dục mà bạn cần cung cấp cho trẻ cũng khác nhau.
- Trẻ từ 0 – 2 tuổi: Độ tuổi này dạy trẻ cách gọi tên tất cả các bộ phận trên cơ thể, bao gồm cả bộ phận sinh dục. Mục tiêu cuối cùng là giúp trẻ thoải mái với cơ thể mình và xem các bộ phận đều như nhau (không có sự xấu hổ).
- Trẻ từ 2 – 5 tuổi: Đây là lúc bạn có thể cho con biết khái niệm cơ bản nhất về sinh sản của con người, dạy con thế nào là quyền riêng tư và những ai có thể chạm vào con bằng cách này nhưng không thể bằng cách khác. Ở giai đoạn này ba mẹ sẽ trở thành nguồn tin khi trẻ cần và hãy cho con niềm tin con có thể hỏi bất cứ điều gì con muốn.
- Trẻ từ 5 – 8 tuổi: Độ tuổi này ba mẹ giải thích cho trẻ hiểu và phân biệt rõ hơn về vấn đề giới tính như: đồng tính và lưỡng tính… hay kiến thức căn bản về dậy thì, cách tôn trọng mọi người trong các mối quan hệ. Đây là giai đoạn trẻ tin tưởng và hấp thụ tất cả mọi thứ bạn nói, hãy trở thành nguồn tin của trẻ, không thì trẻ sẽ lấy thông tin từ nguồn khác (bạn bè hoặc phương tiện truyền thông).
- Trẻ từ 9 – 12 tuổi: Ba mẹ hãy quan tâm giáo dục trẻ với những bài học về tình dục an toàn và biện pháp tránh thai, thời điểm này trẻ đã có thể phân biệt được đúng sai và tự mình đánh giá được các nội dung (hình ảnh, video…) mô tả về tình cảm, giới tính, tình dục trên các phương tiện thông tin, internet là đúng hay sai, có lành mạnh hay không. Đây có thể là cơ hội cuối cùng để trò chuyện khi con vẫn sẵn sàng lắng nghe ba me. Khi đã vào tuổi thanh thiếu niên, chúng có xu hướng dựa vào bạn bè để tìm câu trả lời.
- Trẻ từ 13 – 18 tuổi và xa hơn: Bước vào tuổi thanh thiếu niên, mọi tâm tư, suy nghĩ của trẻ đã có phần kín đáo hơn. Tuy nhiên, nếu ba mẹ đã giáo dục giới tính cho trẻ từ các độ tuổi trước thì trẻ sẽ cởi mở hơn khi nói chuyện. Hãy trở thành một người bạn tâm lý, sẵn sàng lắng nghe tâm sự của trẻ, dành lời khuyên và âm thầm quan sát để thấu hiểu tâm tư tình cảm của con.
Mục đích của giáo dục giới tính, tình dục cho trẻ nhằm giúp con nhận thức đúng đắn hơn về tình dục, đồng thời trang bị cho con các kiến thức nhằm tránh khỏi nguy cơ bị xâm hại, lạm dụng. Những kiến thức căn bản ba mẹ trang bị sẽ giúp con biết cách tự bảo vệ bản thân trước những nguy cơ cuộc sống.
Chính vì thế, phụ huynh cần tự tin và mạnh dạn hơn hướng dẫn con về vấn đề này nhé!